Autor:

Agresja jest zjawiskiem występującym na całym świecie, może dotykać nas bezpośrednio, gdy stajemy się przedmiotem agresji bądź w momencie, gdy sami tę agresję stosujemy. W sytuacji występowania agresji u dziecka rodzice powinni znać kilka szczegółów, aby pomóc dziecku w uporaniu się z nią.

Zdaniem naukowców agresja jest naturalną skłonnością człowieka. Uczucie gniewu, który wywołuje agresję, występuje w drugiej połowie pierwszego roku życia dziecka.
W późniejszym okresie życia coraz więcej emocji ją wyzwala. Do tych emocji zaliczamy frustrację, złość czy strach.

Agresja jest to także zachowanie, którego wynikiem jest na przykład cierpienie, krzywda czy szkoda innej osoby. Warto tu podkreślić, iż agresja jest zachowaniem nieakceptowalnym przez społeczeństwo. Ważne, aby dziecko zrozumiało to jak najwcześniej.

W literaturze występuje wiele postaci agresji:

  • Psychiczna,
  • Fizyczna,
  • Słowna,
  • Seksualna,
  • Agresja o charakterze instytucjonalnym (np. przymus w pracy, szkole).

Dzieci w wieku przedszkolnym najczęściej przejawiają agresję w sposób słowny bądź fizyczny. Natężenie tejże agresji może występować od najsłabszej do najsilniejszej.

Spośród emocji, które prowadzą u dziecka w wieku przedszkolnym do agresji, dominuje poczucie złości. Często złoszczą się one, aby zwrócić na siebie uwagę. Jej występowanie
u dzieci w wieku przedszkolnym powiązane jest także z rzeczami, które krępują ich ruchy, takie jak ciasne ubrania, gryzące rajstopy, a także odebranie ulubionej zabawki.
W sytuacji takiej na dziecko nie należy krzyczeć, gdyż to potęguje złość w dziecku i nasila zachowania agresywne. W tym momencie warto odwrócić uwagę przedszkolaka bądź cierpliwie mu powtarzać, aby nie niszczył zabawek. Złość wywoływana jest również, gdy dziecko zostaje poproszone o zrobienie czegoś, czego nie chce, zostanie mu przerwany moment zabawy oraz gdy przedszkolakowi się coś nie uda.

Według niektórych badaczy dzieci naśladują zachowania, w których uczestniczą na co dzień. Przykładem może tu być przemoc występująca w rodzinie bądź w oglądanych filmach. Dziecko naśladuje zachowania agresywne poprzez bijatyki z rówieśnikami. Oprócz tego na osobowość agresywną dziecka wpływać mogą także problemy ekonomiczne/finansowe rodziny, alkohol czy brak pracy, jak również brak miłości i zaniedbanie dziecka. Każde dziecko chce być kochane i zrozumiane przez rodziców i innych członków rodziny.

Ważne jest, aby dać ujście tym negatywnym emocjom i agresji z nimi związanej. Można to zrealizować za pomocą wysiłku fizycznego, takiego jak zabawy ruchowe, bieganie, udział
w zajęciach sportowych, ponadto można tu wykorzystać działanie twórcze, do którego zaliczamy rysowanie, teatrzyk, opowiadanie historyjek. Dziecko w tych działaniach może wyrazić emocje, które są tłumione bądź blokowane. Rozmowa z dzieckiem na temat jego emocji, uczucie empatii, a także wspólne czytanie. Pozwala na zadanie pytań „ Jak Ty byś się czuł w sytuacji tego bohatera?” lub „Jak Ty byś postąpił?” W ten sposób dziecko może otworzyć się na wyrażenie swoich uczuć.

Ważne jest poznanie swojego ucznia, w ten sposób możemy dowiedzieć się, co wywołuje u niego złość, zmieniającą się w agresję, a także pomóc mu w opanowaniu jej
i pracowaniu nad jej rozładowaniem w sposób społecznie akceptowalny.

Przygotowała: Agnieszka Janczura